Boskap rondom de Slotleane, een tussenstand …

Boskap rondom de Slotleane, een tussenstand.

door Rino Rietveld (namens de werkgroep Boskap Bakkeveen).

Op 2 aug. verscheen hier het eerste bericht over deze voorgenomen kap, nu wat meer informatie.
Aangezien nog niet alle overleg is afgerond en de kap ook nog moet beginnen is dit bericht als een tussenstand te beschouwen.

De voorgeschiedenis van deze aanstaande kap en onze bemoeienis ermee begint al in september
2006, zie daarvoor het archief alhier :
www.bakkeveen.nl/actueel/2006/bomenkap_Bosk/index.htm
Indertijd zijn er bepaalde afspraken gemaakt en in de herfst van 2007 zou deze kap plaats gaan vinden. De eigenaar van het grootste gedeelte van het bos heeft er toen vooraleerst van afgezien maar nu zijn de werkzaamheden dan toch in de komende herfst gepland, de precieze datum is ons op dit moment nog niet bekend maar het lijkt er op dat dit al begin september kan zijn.

Zoals indertijd afgesproken zou de Natuur en Vogelwacht Bakkeveen door de Bosgroep Noord-Oost Nederland op de hoogte worden gehouden wanneer de werkzaamheden zouden beginnen. Afgelopen juli is dat keurig gebeurd.
De Bosgroep is een vereniging van boseigenaren, die voor de leden allerlei aktiviteiten verricht of laat verrichten, zoals het aanvragen van allerlei subsidies, kappen van bomen , de verkoop van het hout enz. Ze dient ervoor te zorgen dat alles volgens de regels gebeurd.
zie: www.bosgroepen.nl/
Eén van die regels is dat men zich moet houden aan de Flora en Faunawet zie: wetten.overheid.nl/BWBR0009640/geldigheidsdatum_12-08-2009
Een interessante wet die veel bescherming zou kunnen bieden, maar Nederland zou Nederland niet zijn als op deze wet weer niet allerlei ontheffingen en vrijstellingen mogelijk zijn gemaakt. Om nu allerlei ingewikkeld burokratisch en juridisch geharrewar te vermijden hebben een aantal instellingen met uiteenlopende doelstellingen indertijd een afspraak met elkaar gemaakt om verschillende boswerkzaamheden soepel te kunnen laten verlopen zonder al te veel last te hebben van deze Flora en Fauna wet.
Hieruit is de GEDRAGSCODE ZORGVULDIG BOSBEHEER voortgekomen, een verzwakte versie van deze Flora en Faunawet. Met deze code hebben we in ons geval dan ook voornamenlijk te maken. Deze code kun je hier vinden: Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer
Zo troffen wij elkaar op 10 juli jl. weer in het bos om opnieuw in overleg te gaan met een vertegenwoordiger van de bosgroep, alleen was onze samenstelling nu anders dan in 2006. Dit keer waren Koert Scholten, Oene Roelsma en Douwe Klijnstra (van de Natuur en Vogelwacht), de regio-beheerder van de Bosgroep N.O. Nederland, Christiaan de Vries (roofvogeldeskundige) en Rino Rietveld (van de werkgroep Boskap Bakkeveen) van de partij.
Het was een snikhete dag, maar in een bos is het dan zulk kwaad toeven nog niet en dat bleek ook wel want tijdens deze urenlange wandeling hebben wij in een prettige sfeer nogmaals onze standpunten aangegeven, dit keer aangevuld met de kennis en ervaringen van Christiaan met betrekking tot onze roofvogels in het algemeen en de Wespendief in het bijzonder, een geheimzinnge vogel die sprekend op een Buizerd lijkt maar totaal anders is. Dit beest leeft vrijwel helemaal van wespenbroed en verlost ons zo van een teveel aan deze gestreepte rakkers en nog gratis ook.
Is dit een dier om te koesteren of niet …?
Helaas valt dat in onze omgeving flink tegen met dat koesteren, het is stuitend hoe het bijv. rond Beetsterzwaag is misgegaan en het wordt dan ook de hoogste tijd dat er van dat koesteren hier nu eens werk wordt gemaakt. Ook hierover zijn nu afspraken gemaakt, naast de afspraken uit 2006.
Wij waren unaniem grotendeels tevreden met dit overleg en de nu gemaakte afspaken.

Het bos waar we het hier over hebben is het gedeelte ten noordoosten van ons dorp, aan beide zijden van de Slotleane, het grootste gedeelte is van één particuliere eigenaar, dan nog een klein hoekje van een andere particulier en tenslotte bezit “t Fryske Gea nog twee vrij kleine percelen, over deze laatste twee is op deze site op 12 augustus jongstleden een persbericht verschenen zie:
www.bakkeveen.nl/item/3287/Bericht-van-t-Frsyke-Gea-over-de-bomenkap-Slotleane..html

Een aantal weken later hebben een paar medewerkers van de Bosgroep de bomen die omgezaagd zullen worden gemerkt met oranje verf, het zogenoemde blessen. In de percelen van ’t Fryske Gea is dit blessen gebeurd met groene stippen en dat is door ’t Gea zelf gedaan.

Op 17 augustus hebben Christiaan en Rino vervolgens het hele gebleste bos doorkruist om de nu ontstane situatie grondig te bekijken. Dit viel zowel mee als tegen!.
Wat allereerst meeviel was dat de percelen het dichtst bij het dorp (nog) niet geblest waren al was toen nog niet duidelijk wat hier de bedoeling van was. Inmiddels weten we dat hier (in ieder geval in deze kapronde) niet gezaagd gaat worden. We zijn hier blij mee want dit zijn kwetsbare delen van het bos met fraaie oude beuken en elders een rijke ondergroei.
De bekende nestbomen worden met rust gelaten, ook die waar de uilenkasten aan hangen en tevens de direkte omgeving hiervan, wat voor sommige vogels van groot belang is. Wat dit laatste betreft was Christiaan niet helemaal tevreden, maar daarover komt nog nader overleg (dit zouden we de fijnafsteming kunnen noemen …).

Verder kunnen we wel leven met het aantal bomen wat weggezaagd gaat worden al blijft het jammer dat we sommige exemplaren moeten gaan missen, maar hierdoor kunnen andere bomen inderdaad voller uitgroeien en kan het bos er als geheel gevariëerder van worden waardoor er een rijkere planten en dierenwereld kan gaan ontstaan.

Waar we echter niet tevreden over waren was het grote aantal dode bomen wat geblest is om omgezaagd te worden. De dode bomen die over de paden kunnen gaan vallen tijdens of na een storm zouden inderdaad worden weggehaald, dit is een aansprakelijkheidskwestie. Nederland schijnt zo ongeveer het enigste land te zijn waar een boseigenaar aansprakelijk gesteld kan worden als iemand bijvoorbeeld tijdens een storm getroffen wordt door een omvallende dode boom of afgewaaide dode tak. Een eigenaar kan zich hier hoogstwaarschijnlijk wel weer tegen verzekeren, maar dan zijn er afgezien van de kosten natuurlijk ook weer de verzekeringseisen. In mijn visie een bizarre situatie en deels ook nog in strijd met de Flora en Faunawet. Wie in een bos wil gaan lopen of fietsen zou dat op eigen verantwoordelijkheid moeten doen, zoals het ook altijd was. En waar is het eind??? Je kunt ook lelijk ten val komen door een boomwortel over een pad of een kuil en wat te denken van besmette teken die je kunnen bespringen.
Hierdoor gaan wij wel een flink aantal dode bomen missen, zelfs die met nestholten er in.
Hier kunnen we nu verder weinig aan doen. Een hoogwerker kan hier veel oplossen maar dat vindt men al snel te duur.
Maar ook ver buiten de paden troffen we heel veel van deze gebleste dode bomen aan, ook met nestholten erin en dat is helaas niet volgens de afspraak die we in 2006 en op 10 juli jl. gemaakt hebben. Dode bomen met nestholten mogen zelfs niet eens omgezaagd worden!
De werkgroep Boskap Bakkeveen gaat er natuurlijk vanuit dat hier een vergissing is gemaakt en zal hierover kontakt opnemen met de Bosgroep en rekent erop dat de gemaakte afspraak wordt nagekomen en zal hier later nog over berichten.

Dood hout is overigens een misleidende term, dood hout in een bos bestaat namenlijk helemaal niet.
Wanneer een boom afsterft en doodgaat laat deze een houten skelet achter, daarop en daarin barst het binnen de kortste keren van het leven : allerlei klein grut in grote aantallen, voedsel voor vele vogels zoals spechten die er holen in hakken om in te broeden waar een jaar later andere vogels dan weer hun nest in maken. En wanneer zo’n stam dan tenslotte omvalt gaat het feest verder en nu ook met paddestoelen, mossen, varens en ander spul.
Daarom hechten wij zoveel waarde aan nog overeind staande dode bomen en aan omgevallen bomen, ook deze laatsten zouden volgens afspraak blijven liggen wat nu niet overal het geval lijkt te zijn.

Dit alles betreft de natuurfunktie die dit bos heeft naast de produktie- en rekreatiefunktie en waarvoor ook subsidies worden verleend.

Dan werden wij op 5 augustus 2010 verrrast met een artikel in de Leeuwarder Courant onder de kop
“Kap duizend bomen in bos Bakkeveen” 
Zie: www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do 
(Dit artikel is hier vanaf 6 september a.s. op deze link te lezen.)
Hierin wordt gesproken over toekomstbomen. Nu verstaat men in de bosbouw onder toekomstbomen die bomen waaromheen andere bomen worden weggehaald opdat de overgebleven boom sneller en groter uit kan groeien om dan bij een volgende kapronde alsnog te worden omgezaagd en dat kan al na 5 of 10 jaar zijn. Een soort variant dus op het aloude sprookje van Hans en Grietje waar Hans wordt vetgemest met als enige doel hem daarna te slachten.
Het is daarom zeer verheugend dat een voorlichter van de Bosgroep ons in dit krantenbericht meedeelt dat er toekomstbomen zijn aangewezen in “ons” bos die een beeldbepalende funktie moeten gaan krijgen. Dit kan niet anders betekenen dan dat deze bomen nooit meer zullen worden gekapt en tot ware monumenten mogen uitgroeien. Dit was nieuws voor ons, we weten ook nog niet welke bomen dit betreft, dat zullen we nog gaan navragen en er hier zeker over gaan berichten. We zijn erg blij met deze belofte van de Bosgroep en we zullen ze er zeker aan houden.

Rond 28 aug. is er in het bos een inventarisatie gemaakt door Peter de Boer van buro Faunax. Dit is een verplichting volgens de Gedragscode. De uitslag hiervan is nu nog niet bekend, maar dan zal ook wel het werkpad wat precies over een (nu onbewoonde) dassenburcht is gepland, worden opgemerkt.
Want daar precies een pad overheen is toch ook niet de bedoeling. Ook is op 28 aug. onze kennis van het bos door Christiaan aan Peter de Boer overgebracht. Dit buro Faunax
(zie: www.faunax.nl/) lijkt een degelijke en betrouwbare instelling te zijn. Wij zijn er dan ook tevreden mee dat de Bosgroep ervoor heeft gekozen om door dit buro de inventarisatie te laten uitvoeren.
Binnenkort zal dit rapport waarschijnlijk bij de Natuur-en Vogelwacht bekend zijn.

En ja, dan moet de kap natuurlijk nog beginnen, dat wordt een spannende tijd, zal de Bosgroep z’n beloftes nakomen ? Zullen de mannen met de zaag goed geïnstrueerd worden om niet de verkeerde of de weer ontbleste bomen toch om te zagen en zal valschade aan de mooiste van de omringende bomen voorkomen worden ? Het “oeps-foutje” is in deze branche helaas te vaak voorgekomen. Ook wordt er met grote machines door het bos geragd en worden er nieuwe werkpaden uitgezaagd. De ravage, zal groot zijn maar we gaan er van uit de Bosgroep hier z’n beste beentje voor zal zetten.
De werkgroep Boskkap Bakkeveen zal de hele voortgang kritisch blijven volgen en er in ieder geval op deze website over blijven berichten, over het wel en over het wee …!

Tenslotte hebben we de natuur zelf nog, zij weet uit elke puinhoop weer iets moois te maken, als ze de kans maar krijgt.

Nawoord:
Waar in dit artikel sprake is van de persoonlijke visie van de schrijver, betekent dat niet dat deze visie gedeeld wordt door andere, in dit artikel, met name genoemde personen.

Zie ter aanvulling naar onderstaande foto’s.

Hier staan een aantal gebleste Amerikaanse eiken, die er tussen uit worden gezaagd. De Bosgroep heeft dit keer de bomen met een oranje ring geblest.

Een voorbeeld van Douglas sparren, die ook worden geveld.

Ook worden er nogal wat tamelijk jonge beuken gekapt.

Een nestboom, welke keurig wordt gespaard.

Eveneens worden de bomen waaraan uilenkasten hangen netjes gespaard.

Het Fryske Gea heeft haar eigen bomen die gekapt worden met groene stippen geblest.

Wel jammer dat zo’n mooie beuk aan de rand van het perceel door het Fryske Gea is aangewezen om te worden gekapt.

Dit was niet de afspraak, dergelijke dode bomen zouden niet worden gekapt.

Duidelijk is te zien hoe spechten in deze dode boom naar voedsel hebben gezocht.

Deze dode eik is ook onterecht aangeblest.

Reeds omgevallen bomen zouden ook niet worden verwijderd. Dat lijkt hier wel het geval te zijn …..

Dit is echt foute boel. Een dode boom met een nestholte mag niet worden omgezaagd. Deze zou hoogstens de rand van het pad kunnen raken, wanneer hij ooit omvalt.

Dezelfde boom, nu dichterbij.

Bij dit kruis is het de vraag of ermee bedoeld wordt dat deze niet omgezaagd mag worden of wel omgezaagd mag worden, maar dan moet blijven liggen.
Hij mag echter niet gekapt worden!

Hier gaat het wel goed! Een boom met rottingsgaten en een nestholte, die niet is geblest. Deze blijft keurig staan zoals de Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer voorschrijft.

Op deze foto is het zogenoemde Oude Kwekerijtje te zien. De Natuur-en Vogelwacht Bakkeveen heeft aangeboden dit veldje in beheer te nemen. Dat wil zeggen: de jonge opgroei te verwijderen, het prikkeldraad er omheen weg te halen en te proberen het veldje beter geschikt te maken voor vlinders.
Er worden wel een paar hoge Amerikaanse eiken vlakbij het kwekerijtje omgezaagd. We hopen dat de Bosgroep er zorg voor zal dragen, dat er geen valschade ontstaat aan de prachtige beuken met hun laaghangde takken, die dit veldje omzomen. De natuur-en vogelwacht wacht de reactie op het voorstel nog af.